“คงคา” หรือ “กังกา” (Ganga) ออกเสียงตามภาษาถิ่น แต่ในภาษาอังกฤษออกเสียงว่า “แกงกีส” (Ganges) ถือว่าเป็นแม่น้ำที่ศักดิ์สิทธิ์มากที่สุดและยิ่งใหญ่ที่สุดของชาวฮินดู ทั้งยังเป็นหนึ่งในแม่น้ำสายที่ยาวที่สุดในโลก มีความยาวถึง 2,510 กิโลเมตร (1,560 ไมล์) ลึกโดยเฉลี่ยราว 52 ฟุต (16 เมตร) ส่วนที่ลึกสุดนั้นประมาณ 100 ฟุต (30 เมตร) แม่น้ำคงคายังได้รับการประกาศให้เป็นแม่น้ำประจำชาติของอินเดียอีกด้วย
คงคามีกำเนิดจากแม่น้ำภาคีรธี (Bhagirathi) ที่ไหลมาจากธารน้ำแข็งกังโกตรี (Gangotri) ซึ่งวางตัวอยู่ในระดับความสูงของเทือกหิมาลัยทางตอนเหนือของอินเดีย ในรัฐอุตตราขัณฑ์ (Uttarakhand) ต้นแม่น้ำเริ่มจากถ้ำน้ำแข็งในภูเขาที่สูงราว 10,300 ฟุต เหนือระดับน้ำทะเล ไหลมาเชื่อมกับแม่น้ำอลักนันทา (Alaknanda) ใกล้เมืองดีโอปรายัก (Deoprayag) แล้วก่อตัวเป็นแม่น้ำคงคาขึ้น ไหลผ่านพื้นที่ทางตอนเหนือของอินเดีย และบังคลาเทศ แล้วออกสู่ทะเลที่อ่าวเบงกอล
ประชาชนจำนวนมากได้ใช้ประโยชน์จากแม่น้ำคงคาอย่างกว้างขวาง ผู้คนในอินเดียต้องพึ่งพาแม่น้ำแห่งนี้ในด้านการชลประทานและการค้า โดยการเพาะปลูกข้าว ธัญพืชต่างๆ เมล็ดพืชน้ำมัน อ้อย และฝ้าย ซึ่งเป็นพืชหลักในบริเวณนี้ ทั้งยังใช้ประโยชน์ในด้านการละเล่น เกมกีฬา เช่น การล่องแพ ซึ่งแหล่งล่องแพยอดนิยมในอินเดียก็คือ ฤษีเกษ นอกจากนั้นยังใช้ประโยชน์จากแม่น้ำคงคาในด้านอุตสาหกรรม เช่น โรงงานสิ่งทอ กระดาษ เครื่องหนัง ที่ตั้งอยู่ตามริมฝั่งแม่น้ำจำนวนมาก ที่ราบลุ่มอันอุดมสมบูรณ์ของแม่น้ำคงคาจึงเป็นภูมิภาคที่มีประชากรอาศัยอยู่หนาแน่นมากที่สุดในโลก
แม่น้ำคงคานั้นเราทราบกันดีว่ามีความสำคัญและมีสถานะสูงส่งในศาสนาฮินดู นามของคงคาถูกกล่าวถึงซ้ำๆ ในคัมภีร์พระเวทย์ คัมภีร์ปุรณะ และมหากาพย์สองเรื่องของอินเดีย ได้แก่ รามายณะ (Ramayana) และมหาภารตะ (Mahabharata) ชาวฮินดูเคารพสักการะแม่น้ำคงคาเป็นเทพเจ้าองค์หนึ่งในศาสนาฮินดู โดยเรียกขานว่า “พระแม่คงคา” และเชื่อกันว่า พระแม่คงคาสถิตย์อยู่บนพระเศียรของพระศิวะในฐานะมเหสีองค์ที่สอง ถัดจากพระแม่ปารวตี (Parvati)
มีตำนานทางศาสนาเรื่องหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับแม่น้ำคงคาคือ พระเจ้าสักระ (Sagara) ผู้ทรงมีพระโอรสถึง 60,000 พระองค์ และถูกสังหารสิ้นโดย บัณฑิตกปิละ (Kapila) วิญญาณของพระโอรส
ต่างๆ ถูกลงโทษให้ท่องไปในโลกตลอดกาล จนกว่าพระแม่คงคาจะเสด็จจากสวรรค์มายังโลกมนุษย์ มาชำระบาปและปลดปล่อยพวกเขาจากคำสาปนั้น และอันเนื่องมาจากการกระทำทุกรกิริยาเพื่อไถ่บาปให้ของกษัตริย์อีกพระองค์ พระเจ้าภครถี (Bhagarathi) พระแม่คงคาจึงเสด็จมายังโลกมนุษย์ ผ่านมุ่นมวยผมของพระศิวะ จากยอดเขาที่ปกคลุมไปด้วยหิมะแห่งหิมาลัยเร่งรุดสู่ทะเล และน้ำศักดิ์สิทธิ์ของพระนางก็ได้ชำระล้างบาปให้แก่ดวงพระวิญญาณของโอรสแห่งกษัตริย์สักระ 60,000 พระองค์ และส่งพระโอรสเหล่านั้นไปสู่สรวงสวรรค์
ด้วยเหตุนี้จึงมีความเชื่อกันว่าพระแม่คงคานั้นมีอำนาจในการปลดปล่อย ทำให้บริสุทธิ์ และเยียวยา การโปรยเถ้าถ่านของมนุษย์ไปในแม่น้ำคงคาเชื่อกันว่าจะนำไปสู่สรวงสรรค์ชั่วนิรันดร์ ในทุกวันจึงมีผู้คนจำนวนมากมาชุมนุมกันอย่างคับคั่งที่ริมฝั่งแม่น้ำคงคา เพื่อทำการสักการะบูชาและล้างบาป สำหรับชาวฮินดู แม่น้ำคงคา คือ พระแม่คงคา ประดุจมารดาที่เลี้ยงดูอุ้มชูลูกๆ ทั้งทางด้านร่างกายและจิตวิญญาณ การดื่มน้ำจากแม่น้ำคงคาเสมือนการดื่มน้ำนมจากอกมารดา รวมทั้งทารกจะถูกนำมาทำพิธีล้างบาปในแม่น้ำ เพราะพวกเขาเชื่อว่าแม่น้ำคงคาจะช่วยชำระล้างจิตวิญญาณได้
แม่น้ำคงคาได้ไหลผ่านเมืองสำคัญต่างๆ ในอินเดีย ได้แก่ เมืองหริดวาร์ (Haridwar) เมืองฤษีเกษ (Rishikesh) เมืองอักรา (Agra) เมืองกันปุระ (Kanpur) เมืองพาราณสี (Varanasi) เมืองอัลลาหบัด (Allahabad) เป็นต้น เมืองต่างๆ เหล่านี้จึงถือว่ามีความสำคัญและศักดิ์สิทธิ์ในทางศาสนาด้วย ที่เมืองหริดวาร์ (Haridwar) ซึ่งอยู่ห่างจากต้นแม่น้ำราว 200 กิโลเมตร นับถือกันว่าเป็นหนึ่งในสถานที่ที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวฮินดูนิยมมาจาริกแสวงบุญมากที่สุดแห่งหนึ่ง และเมืองพาราณสี ชาวฮินดูเชื่อว่าถ้าพวกเขาได้เสียชีวิตที่เมืองนี้ ซึ่งหนึ่งในเมืองศักดิ์สิทธิ์ที่สุดและเก่าแก่ที่สุดในอินเดีย วิญญาณของพวกเขาจะได้เป็นอิสระจากบาป และหลุดพ้นจากวัฎจักรของการเวียนว่ายตายเกิด
แต่ในอีกด้านหนึ่งแม่น้ำคงคาก็ได้กลายเป็นที่ทิ้งขยะของสรรพสิ่ง ทั้งจากสิ่งปฏิกูลต่างๆ และของเสียจากโรงงานหลายที่ ก็มาลงที่แม่น้ำ
นี้หมด ผสมเถ้าถ่านจากการเผา และซากศพที่เผาไม่หมด หรือไม่มีเงินเผา ประมาณการว่าราว 10,000 คนต่อวัน ผู้คนนับพันๆ คนในแต่ละวันมาประกอบพิธีอาบน้ำ พร้อมดื่มน้ำจากแม่น้ำคงคา แม้ว่าคนจะทราบถึงมลพิษต่างๆ ที่มีในแม่น้ำก็ตาม แต่ก็แพ้ความศรัทธาที่มีอย่างล้นพ้นของชาวฮินดูที่อยู่เหนือเหตุผลดังกล่าว
แม่น้ำคงคาสถิตย์ในกลางใจชาวฮินดู และดึงดูดผู้คนนับล้านๆ มาแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน แม้ว่าแม่น้ำจะประสบภาวะมลพิษอย่างหนักในทุกวันนี้ ผู้คนมาจากทุกชนชั้นทั้งรวยและจน และมีจำนวนมากที่เดินทางมาจากที่แสนไกลด้วยศรัทธา เพื่อการสักการะและชำระล้างบาปของตน ณ ริมฝั่งมหานทีคงคาแห่งนี้
credit by: learningpune.com
Picture by: http://cache2.allpostersimages.com/p/LRG/26/2679/REZUD00Z/posters/halaska-jacob-pilgrim-praying-varanasi-india.jpg
http://varanasicity.com/gifs/night-puja-varanasi.jpg
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น